संसार सूचना प्रविधिको तीव्र विकासको चरणमा छ, जसले सबै क्षेत्रलाई प्रभावित गरिरहेको छ। सूचना प्रविधि, विशेष गरी कृत्रिम बुद्धिमत्ता (एआई), युगको प्रतीक बनेको छ। यसले मात्र कुनै एउटा क्षेत्रलाई नभई स्वास्थ्य, शिक्षा, कृषि, व्यापार, सुरक्षा लगायतका विभिन्न क्षेत्रमा क्रान्ति ल्याएको छ। एआईको विकासले मानवीय जीवनमा सहजता र नवीनता थप्दै समाजलाई एक नयाँ दिशा प्रदान गरेको छ।
कृत्रिम बुद्धिमत्ता (एआई) को विकासले संसारलाई तीव्रगतिमा परिवर्तन गरिरहेको छ। एक दशक पहिलेसम्म पनि केवल विचारधाराको रुपमा रहेको एआई अहिले प्रत्यक्ष रूपमा दैनिक जीवनमा उपयोगी बन्दै गएको छ। एआईले द्रुत निर्णय क्षमताको साथसाथै विश्लेषणात्मक र मानवीय बुद्धिमत्ताको समायोजन गर्न सकेको छ। यस्ता प्रविधिहरूको विकासले समाजलाई निकै फाइदा पुर्याइरहेको छ, जसमा चिकित्सा क्षेत्रमा रोगको पहिचान, व्यापारिक क्षेत्रमा उपभोक्ता व्यवहारको विश्लेषण र शिक्षामा व्यक्तिगत शिक्षकको भूमिकालाई परिष्कृत गर्न सक्ने क्षमताहरू समावेश छन्।
नेपाल पनि यो विश्वव्यापी परिवर्तनको प्रभावबाट अछुतो रहन सकेको छैन। पछिल्ला केही वर्षमा नेपालमा एआईको प्रयोग उल्लेखनीय रूपमा बढेको छ। बैंकिङ, स्वास्थ्य सेवा, शिक्षा र ई-वाणिज्यजस्ता क्षेत्रहरूमा एआईका अनुप्रयोगहरू देख्न सकिन्छ। उदाहरणका लागि, बैंकहरूले ठगी पहिचान प्रणालीहरूमा एआईको प्रयोग गरिरहेका छन् भने अस्पतालहरूमा रोग पहिचान र उपचारमा एआईको सहयोग लिइरहेका छन्। शिक्षामा पनि विद्युतीय शिक्षण प्रणालीहरूको विकास भइरहेको छ जसले विद्यार्थीहरूको शैक्षिक गुणस्तरमा सुधार ल्याउन मद्दत पुर्याइरहेको छ।
नेपालको आर्थिक समृद्धिको प्रमुख आधार अब एआई बन्न सक्छ। नेपाल एक भूपरिवेष्टिट राष्ट्र हो, जसका कारण पारम्परिक वस्तु निर्यातमा छिमेकी मुलुकहरूको अवरोध सामना गर्नुपर्ने हुन्छ। तर, प्रविधिमा भूगोलको कुनै सीमाना हुँदैन। यसले गर्दा नेपालले सूचना प्रविधि र एआईको क्षेत्रमा लगानी गर्दै अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा प्रतिस्पर्धा गर्न सक्छ। नेपालले यस क्षेत्रलाई सुदृढ बनाउन राज्यले प्रविधि क्षेत्रमा लगानी बढाउनुपर्छ र दक्ष जनशक्ति उत्पादन गर्नुपर्छ।
नेपालले सूचना प्रविधि मार्फत सेवा निर्यात गर्ने प्रक्रियामा महत्वपूर्ण प्रगति गरेको छ। पछिल्ला वर्षहरूमा नेपालले अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा सूचना प्रविधि सेवाको निर्यात गरेर उल्लेखनीय उपलब्धि हासिल गरेको छ। नेपालको सूचना प्रविधि सेवा निर्यातको तथ्यांकलाई हेर्दा, सन् २०१५ मा मात्र १० मिलियन डलरको निर्यात गरिएकोमा, सन् २०२० सम्म आइपुग्दा यो रकम १२० मिलियन डलर नाघेको छ। यसबाट स्पष्ट हुन्छ कि नेपालको सूचना प्रविधि सेवा निर्यातले तीव्र गतिमा वृद्धि गरिरहेको छ।
सूचना प्रविधि र एआईको क्षेत्रमा नेपालको प्रगति हेर्दा, आगामी दिनमा यो क्षेत्र नेपालको आर्थिक समृद्धिको प्रमुख आधार बन्ने सम्भावना देखिन्छ। राज्यले प्रविधि क्षेत्रमा लगानी गर्दै दक्ष जनशक्ति उत्पादन गर्नुपर्छ। सूचना प्रविधि शिक्षामा आधुनिक पाठ्यक्रमको समावेशीकरण र प्रविधिको प्रयोगमा जोड दिनुपर्छ। सरकारी तथा निजी क्षेत्रको सहकार्यले मात्र प्रविधिमा नेपालको भविष्य उज्ज्वल बनाउन सकिन्छ।
नेपालले प्रविधि क्षेत्रमा लगानी गर्दै उत्कृष्ट मानव संसाधन उत्पादन गर्न सकेमा, हामीले प्रविधि निर्यातमा ठूलो फड्को मार्न सक्छौं। प्रविधिमा भूगोलको कुनै अर्थ रहँदैन, यसले गर्दा नेपालले यस क्षेत्रलाई सुदृढ बनाउन राज्यले प्रविधि क्षेत्रमा लगानी बढाउनुपर्छ र दक्ष जनशक्ति उत्पादन गर्नुपर्छ। प्रविधि क्षेत्रमा नेपालले गरेको लगानीले अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा प्रतिस्पर्धा गर्न सक्ने दक्ष जनशक्ति उत्पादन गर्न मद्दत पुर्याउँछ।
यसै सन्दर्भमा, सरकार र निजी क्षेत्रको सहकार्य आवश्यक छ। सरकारले प्रविधि क्षेत्रमा लगानी बढाउनुका साथै आवश्यक नीति निर्माण गरी प्रविधिमा दक्ष जनशक्ति उत्पादन गर्ने कार्यलाई प्राथमिकता दिनुपर्छ। प्रविधि शिक्षालाई व्यापक बनाउन र सूचना प्रविधिमा आधुनिक पाठ्यक्रमको समावेशीकरण गर्न आवश्यक छ।
यस प्रकार, नेपालले सूचना प्रविधि र एआईको क्षेत्रमा उल्लेखनीय प्रगति गर्दै छ। प्रविधिमा लगानी गर्दै उत्कृष्ट मानव संसाधन उत्पादन गर्न सकेमा, नेपालले प्रविधि निर्यातमा ठूलो फड्को मार्न सक्छ। प्रविधिमा भूगोलको कुनै अर्थ रहँदैन, यसले गर्दा नेपालले यस क्षेत्रलाई सुदृढ बनाउन राज्यले प्रविधि क्षेत्रमा लगानी बढाउनुपर्छ र दक्ष जनशक्ति उत्पादन गर्नुपर्छ। प्रविधि क्षेत्रमा नेपालको भविष्य उज्ज्वल छ, र यो आर्थिक समृद्धिको प्रमुख आधार बन्न सक्छ।
नेपालले प्रविधिमा लगानी गर्दै उत्कृष्ट मानव संसाधन उत्पादन गर्न सकेमा, हामीले प्रविधि निर्यातमा ठूलो फड्को मार्न सक्छौं। प्रविधिमा भूगोलको कुनै अर्थ रहँदैन, यसले गर्दा नेपालले यस क्षेत्रलाई सुदृढ बनाउन राज्यले प्रविधि क्षेत्रमा लगानी बढाउनुपर्छ र दक्ष जनशक्ति उत्पादन गर्नुपर्छ। प्रविधि क्षेत्रमा नेपालले गरेको लगानीले अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा प्रतिस्पर्धा गर्न सक्ने दक्ष जनशक्ति उत्पादन गर्न मद्दत पुर्याउँछ।
यसै सन्दर्भमा, सरकार र निजी क्षेत्रको सहकार्य आवश्यक छ। सरकारले प्रविधि क्षेत्रमा लगानी बढाउनुका साथै आवश्यक नीति निर्माण गरी प्रविधिमा दक्ष जनशक्ति उत्पादन गर्ने कार्यलाई प्राथमिकता दिनुपर्छ। प्रविधि शिक्षालाई व्यापक बनाउन र सूचना प्रविधिमा आधुनिक पाठ्यक्रमको समावेशीकरण गर्न आवश्यक छ।
यस प्रकार, नेपालले सूचना प्रविधि र एआईको क्षेत्रमा उल्लेखनीय प्रगति गर्दै छ। प्रविधिमा लगानी गर्दै उत्कृष्ट मानव संसाधन उत्पादन गर्न सकेमा, नेपालले प्रविधि निर्यातमा ठूलो फड्को मार्न सक्छ। प्रविधिमा भूगोलको कुनै अर्थ रहँदैन, यसले गर्दा नेपालले यस क्षेत्रलाई सुदृढ बनाउन राज्यले प्रविधि क्षेत्रमा लगानी बढाउनुपर्छ र दक्ष जनशक्ति उत्पादन गर्नुपर्छ। प्रविधि क्षेत्रमा नेपालको भविष्य उज्ज्वल छ, र यो आर्थिक समृद्धिको प्रमुख आधार बन्न सक्छ।
नेपालले सूचना प्रविधि मार्फत सेवा निर्यात
सूचना प्रविधि र एआईको क्षेत्रमा नेपालको प्रगति हेर्दा, आगामी दिनमा यो क्षेत्र नेपालको आर्थिक समृद्धिको प्रमुख आधार बन्ने सम्भावना देखिन्छ। राज्यले प्रविधि क्षेत्रमा लगानी गर्दै दक्ष जनशक्ति उत्पादन गर्नुपर्छ। सूचना प्रविधि शिक्षामा आधुनिक पाठ्यक्रमको समावेशीकरण र प्रविधिको प्रयोगमा जोड दिनुपर्छ। सरकारी तथा निजी क्षेत्रको सहकार्यले मात्र प्रविधिमा नेपालको भविष्य उज्ज्वल बनाउन सकिन्छ।
नेपालले प्रविधि क्षेत्रमा लगानी गर्दै उत्कृष्ट मानव संसाधन उत्पादन गर्न सकेमा, हामीले प्रविधि निर्यातमा ठूलो फड्को मार्न सक्छौं। प्रविधिमा भूगोलको कुनै अर्थ रहँदैन, यसले गर्दा नेपालले यस क्षेत्रलाई सुदृढ बनाउन राज्यले प्रविधि क्षेत्रमा लगानी बढाउनुपर्छ र दक्ष जनशक्ति उत्पादन गर्नुपर्छ। प्रविधि क्षेत्रमा नेपालले गरेको लगानीले अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा प्रतिस्पर्धा गर्न सक्ने दक्ष जनशक्ति उत्पादन गर्न मद्दत पुर्याउँछ।
यसै सन्दर्भमा, सरकार र निजी क्षेत्रको सहकार्य आवश्यक छ। सरकारले प्रविधि क्षेत्रमा लगानी बढाउनुका साथै आवश्यक नीति निर्माण गरी प्रविधिमा दक्ष जनशक्ति उत्पादन गर्ने कार्यलाई प्राथमिकता दिनुपर्छ। प्रविधि शिक्षालाई व्यापक बनाउन र सूचना प्रविधिमा आधुनिक पाठ्यक्रमको समावेशीकरण गर्न आवश्यक छ।
यस प्रकार, नेपालले सूचना प्रविधि र एआईको क्षेत्रमा उल्लेखनीय प्रगति गर्दै छ। प्रविधिमा लगानी गर्दै उत्कृष्ट मानव संसाधन उत्पादन गर्न सकेमा, नेपालले प्रविधि निर्यातमा ठूलो फड्को मार्न सक्छ। प्रविधिमा भूगोलको कुनै अर्थ रहँदैन, यसले गर्दा नेपालले यस क्षेत्रलाई सुदृढ बनाउन राज्यले प्रविधि क्षेत्रमा लगानी बढाउनुपर्छ र दक्ष जनशक्ति उत्पादन गर्नुपर्छ। प्रविधि क्षेत्रमा नेपालको भविष्य उज्ज्वल छ, र यो आर्थिक समृद्धिको प्रमुख आधार बन्न सक्छ।
यो लेख एआईले तयार पारेको हो ।
